جشنواره پژوهشی بینالمللی بانو امین(ره) در راستای اهتمام به گسترش فعالیت پژوهشی بانوان و با هدف ایجاد رقابت سالم علمی در عرصه مطالعات اسلامی، علوم انسانی با رویکرد اسلامی و مطالعات زن و خانواده فعالیت رسمی خود را از اردیبهشت 94 آغاز نمود.
در اولین مرحله فراخوان جشنواره به مدارس علمیه خواهران سراسر کشور، دانشکدههای الهیات و معارف اسلامی، مراکز دانشگاهی استانها و کشورهای مختلف ارسال شد و علاقهمندان به شرکت در جشنواره از طریق مراجعه حضوری و یا مراجعه به سایت جشنواره ثبتنام نمودند و در مجموع 1707 اثر به جشنواره ارسال شد.
شورای علمی جشنواره با حضور جمعی از اساتید و فرهیختگان حوزه و دانشگاه، به ارزیابی آثار مبادرت ورزیدند و در نهایت پس از طی دو مرحله ارزیابی اجمالی و تفصیلی، آثار برگزیده در قالب کتاب، پایاننامه و مقاله و در سطوح سطح دو/ کارشناسی، سطح سه/کارشناسی ارشد و سطح چهار/دکتری انتخاب شد.
برنامههای اجرایی در سال 95:
P تشکیل 14 جلسه شورای علمی جشنواره؛
P اطلاعرسانی روز برگزاری جشنواره از طریق ارسال ایمیل گروهی، پیامک انبوه، سایت معاونت پژوهش، سایت جامعةالزهراءB و سایت جشنواره؛
P تعامل و ارسال فراخوان جشنواره برای 90 کشور دنیا (از قاره های آسیا، آمریکا، اروپا و آفریقا)؛
P هماهنگی و رایزنی با سفارت آلمان، اتریش و دانشگاههای اسپانیا و جمهوری چک، دانشگاه کُرنل آمریکا جهت شناسایی نویسندگان در عرصه مطالعات اسلامی؛
P تعامل با نویسندگان بین الملل (از قارههای آسیا، آمریکا، اروپا و آفریقا) جهت ارسال آثار؛
P جمعبندی و گزارش اتمام کار کارگروه بررسی آثار ملی و معرفی آثار برگزیده؛
P جمعبندی و گزارش اتمام کار کارگروه بررسی آثار بینالملل و معرفی آثار برگزیده ؛
P تکمیل بانک اطلاعات آثار شرکتکننده در جشنواره بانو امین(ره) به تفکیک مشخصات فردی و تحصیلی پژوهشگر، نوع اثر، ملیت، درجه ارزیابی، گروه، قابلیت نشر؛
P تکمیل بانک اطلاعات پایان نامههای شرکتکننده در جشنواره بانو امین(ره) به تفکیک مشخصات پژوهشگر، ملیت، درجه، رشته ، مقطع تحصیلی، اساتید راهنما و مشاور، قابلیت نشر
P طبقهبندی آثار وارد شده به واحد ساماندهی مطالعات و تحقیقات به تفکیک موضوع، قالب اثر، مشخصات کامل نویسنده: نام، نامخانوادگی، تحصیلات (حوزوی،دانشگاهی؛ سطح 2، 3، 4 و کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری)، ایمیل، آدرس، شماره تماس (ثابت و همراه)، وضعیت اثر (ارزیابی شده، در حال ارزیابی، رد شده، نیاز به اصلاحات)، نوع اثر تألیف، تدوین، ترجمه؛
P انتخاب و پیشنهاد پایاننامههای برتر جهت تشویق و ارائه خدمات حمایتی در جشنواره بانو امین (ره).
P دریافت و یکپارچه سازی رزومه پژوهشگران منتخب در جشنواره به زبان فارسی و انگلیسی.
P ترجمه و چاپ چکیده آثار برتر به زبان انگلیسی و فارسی.
P چاپ ویژه نامه جشنواره .
P هماهنگی جهت ورود مهمانان خارجی و استقبال و بدرقه آنها در فرودگاه بین المللی امام خمینی(ره).
P شناسایی و معرفی 160 اثر از مجموع آثار چاپ نشده در جشنواره بانو امین (ره) به فصلنامه نامهجامعه
P آسیبشناسی پژوهشی پایاننامههای جامعهالزهرا سلام الله علیها.
P تنظیم و ارائه گواهی حضور در جشنواره به شرکت کنندگان
P تنظیم و ارائه گواهی ارزیابی به اساتید ارزیاب.
تفکیک آثار فارسی و غیر فارسی
شکل 1
تفکیک بر اساس درجه علمی
شکل 2
1-5-2 نشست خبری
رئیس جشنواره بین المللی پژوهشی بانو امین(ره) در نشست خبری 25/08/94 ابراز داشت: برگزاری این جشنواره با توجه به شناسایی ظرفیتها و نیاز به تعامل هر چه بیشتر با مجامع علمی داخل و خارج از کشور برای گسترش و تعمیق پژوهشها هدف گذاری شده است و پس از اعلام فراخوان جشنواره در یک ماه گذشته استقبال خوبی از جشنواره شده که نویدبخش موفقیت در اهداف بلند مدت جشنواره است.
این نشست خبری در سایتهای اطلاعرسانی و نیز از طریق شبکه قم اطلاعرسانی شد.
دیدار با مراجع و علما
شورای علمی جشنواره جهت هرچه باشکوهتر شدن جشنواره با مراجع و علماء دیدار و از پیامهای ایشان بهرهمند شدند.
پيام آيت الله مقتدايي(دامتبرکاته):
برگزاري جشنواره بانو امين اقدام بسيار ارزندهاي از سوي جامعةالزهراء3است که بايد خروجيهاي آن به سمع و نظر مقام معظم رهبري(مدظلهالعالي) نيز برسد تا از رهنمودهاي ايشان در اين زمينه نيز آگاه شويد.
پیام آیت الله نوری همدانی(دامتبرکاته):
يکي از وظايف مراکز علمی اين است که موقعيتي که زنان در اسلام دارند را به جامعه و جهانيان بشناسانند که يکي از برکات برگزاري جشنواره پژوهشي بينالمللي بانو امين از سوي جامعةالزهراء3 همين امر است.
پیام آیت الله حسینی بوشهری(دامتبرکاته):
برگزاري جشنواره پژوهشي بينالمللي بانو امين(ره) نويدبخش حرکتي علمي و جهاني است که توسط دستاندرکاران جامعةالزهراء3 در حال انجام است. بديهي است که معاونت پژوهشي اين مرکز ارزشمند میتواند با همکاری پژوهشگران در این جهت گامهای بلندی بردارد.
پيام آيت الله اعرافي(دامتبرکاته):
جامعةالزهراء3يک نهاد دير پا، با سابقه و مبارکي است که در طول سالها مسير رشد و بالندگي را پيموده است و واقعا زحمات بانوان در اين نهاد قابل تحسين است. برگزاري جشنواره پژوهشي بينالمللي بانو امين(ره) نشان از عزم بلندي است که دستاندرکاران آن دارند و ما اميداريم اين جشنواره با نگاه کلان علمي و فکري و ذخاير موجود به نتايج خوبي دست يابد. اين جشنواره ميتواند در سطح کلان الگوي اسلامي و به ويژه معرف زن مسلمان باشد و به لحاظ محتوا و اشاعه فکر، آثار و برکات خوبي در پي داشته باشد.
تابعیت شرکت کنندگان در جشنواره
جشنواره پژوهشی بین المللی بانو امین(ره) میزبان شرکت کنندگان از کشورهای مختلف در سطح بین الملل بوده است که به تفکیک تعداد نفرات شرکت کننده به صورت ذیل می باشد:
° ایران 896 نفر
° افغانستان 39 نفر
° عراق 16 نفر
° پاکستان 11 نفر
° هند 6 نفر
° اندونزی 3 نفر
° امریکا 3 نفر
° سوریه 1 نفر
° ایتالیا 1 نفر
° اتریش 2 نفر
° آلمان 1 نفر
° سوئد 1 نفر
° جمهوری چکواسلواکی 1 نفر
فرایند فعالیت بخش ارزیابی جشنواره
پس از اطلاع رسانی در بازه 120 روزه و دریافت آثار هر هفته آثار جمع آوری شده برای ارزیابی اجمالی ارسال و آثار برگزیده در این مرحله جهت ارزیابی تفصیلی ارسال گردیده است.
برگزاری پیشنشستها
به منظور فراهم کردن زمینههای علمی و پژوهشی لازم برای جشنواره، با تلاش و همت کارگروههای علمی پژوهشی در گرایشهای اخلاق، فلسفه، تاریخ، فقه و حقوق و تفسیر، هشت پیشنشست برگزار شده است.
خلاصهای از پیشنشستهای برگزار شده
اولین پیشنشست:
در تاریخ 22/7/ 94 اولین پیشنشست با موضوع «زن و حق تصمیمگیری درباره بدن» با ارائه و طرح بحث توسط آقای دکتر علیرضا آلبویه برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا آلبویه ضمن طرح مباحث مقدماتی در رابطه با مسائل فقهی و اخلاقی سقط جنین، گفتند: امروزه بحثهای اخلاقی کاربردی بسیاری در زیر مجموعه فلسفه اخلاق مطرح می شود.
وقتی لفظ سقط جنین به گوش ما می رسد، بحثی فقهی به نظر می رسد که باید حکم آن را از فقها سؤال کرد که آیا جایز هست یا نیست؛ ولی موضوعاتی از این دست، امروزه به جِد از منظر اخلاقی هم مطرح است.
رویکردهای مختلفی در رابطه با سقط جنین از منظر اخلاقی وجود دارد مانند رویکرد فلسفی، الهیاتی و ... . بحث ما با رویکرد فلسفی است.
دومین پیشنشست:
در تاریخ 07/08/94 دومین پیشنشست با حضور آقای دکتر علیپور و آقای دکتر عبدالرسول عبودیت، با موضوع بررسی رابطه فهم دینی و فهم فلسفی (تحمیل به دین یا تحمّل دین) برگزار شد.
دکتر ابراهيم علی پور ضمن تشريح جايگاه و اهميت موضوع، پیشینه آن را به درازاي مواجهه فلسفه و دین در تاريخ دانست و گفت: هر فردی که مطالعاتي در تاريخ فلسفه داشته باشد، با دو جمله معروف آشناست ولو منشاء آن دو جمله را نداند: جمله معروف ترتوليانوس «آتن را با اورشليم چه کار؟» و جمله معروف آگوستين «ايمان بياور تا بفهمي». فاصله اين دو جمله صدها سال است که نشان مي دهد از دغدغه هاي فيلسوفان و متشرعان توجه به رابطه فلسفه و دين و ايمان و عقل بوده است.
سومین پیشنشست:
در تاریخ 20/08/94 سومین پیشنشست جشنواره با موضوع «چگونگی رهیافت تحریف در کتب تاریخ » با حضور حجة الاسلام والمسلمین محمدهادی یوسفی غروی برگزار شد.
حجة الاسلام والمسلمین محمدهادی یوسفی غروی، درباره علل و عوامل ورود تحریف به کتابهای تاریخ به ویژه مقاتل چنین بیان کرد: بر اساس قانون عرضه و تقاضا، هر چه تقاضا بیشتر میشود به تبع عرضه نیز بیشتر میشود تا بتواند پاسخگوی تقاضای صورت گرفته باشد. از این رو طبیعی است که در کنار عرضه نوع صحیح آنچه مورد تقاضاست، نوع بدل آن را نیز میتوان به وفور یافت. درباره مقتل امام حسین(ع) نیز هر چه تقاضای مردم بیشتر شد به طور طبیعی عرضه مطالب محرّف نیز بیشتر شد.
چهارمین پیشنشست:
در تاریخ 94/09/04 چهارمین پیشنشست با موضوع «تبیین ادبی سوره حمد و بیان فلسفه قرائت آن در نماز» و با حضور آقای دکتر طیب حسینی برگزار شد.
در این نشست دکتر طیب حسینی با بیان اینکه آدمی دو قوه «عقل و تفکر» و «عاطفه و خیال» دارد که زبان عقل، علمی و زبان عاطفه، ادبی است گفت: روش و سبک متون دینی به متون ادبی نزدیکتر از سبک علمی است، اما متون دینی و بخصوص قرآن تفاوتهایی با متون ادبی دارد؛ مانند اینکه زبان ادبی سرشار از مبالغه و صدق و کذب است، در حالی که قرآن عاری از هر گونه کذبی است. همچنین در زبان ادبی حقایق راه ندارد اما قرآن به عنوان زبان دینی با حفظ ویژگیهای زبان ادبی، سرشار از حقایق است. قرآن زبانی است که خدای قادر علیم آن را آفریده از این رو هم حقایق را بیان میکند و هم احساسات و عواطف مخاطب را تحت تأثیر قرار میدهد.
پنجمین پیشنشست:
پنجمین پیشنشست جشنواره با موضوع «نقد ادله فقهی محرومیت زنان از حقوق سیاسی اجتماعی» در تاریخ 02/10/94 با حضور دکتر محسن ملک افضلی برگزار شد.
حجة الاسلام والمسلمین دکتر محسن ملک افضلی با بیان اینکه فقه اسلام، فقهی پویا و در حال پیشرفت و تکامل است و هیچگاه ایستا نبوده و رکود نداشته است، گفت: فقه امروز با فقه ۳۰ سال پیش بسیار متفاوت شده است. در ابتدای پیروزی انقلاب که بحث ریاست جمهوری زنان مطرح شد، در مجلس بررسی نهایی قانون اساسی یکی از اشکالاتی که مطرح شد شرط مرد بودن رئیس جمهور بود و در بررسی نهایی به خاطر برخی اعتراضات، در نهايت کلمه مرد بودن از شرایط رئیس جمهور برداشته شد و به جای آن کلمه رجال سیاسی قرار گرفت.
ششمین پیشنشست:
ششمین پیشنشست جشنواره پژوهشی بین بانو امین (ره) با موضوع «لغزش معناشناختی در نظریات اخلاقی» در تاریخ ۷/۱۱/۹۴ با حضور حجة الاسلام و المسلمین دکتر آل بویه، حجة الاسلام و المسلمین دکتر میرسپاه و حجة الاسلام و المسلمین دکتر مبینی برگزار شد.
دکتر علیرضا آل بویه با اشاره به اهمیت اخلاق در اسلام گفت: یکی از مهم ترین اهداف انبیای الهی اخلاق بوده است. فلسفه اخلاق دارای دو شاخه فرا اخلاق و اخلاق هنجاری است. در اخلاق هنجاری سه نظریه «اخلاق فضیلت»، «غایت گرایی» و «وظیفه گرایی» مطرح است. در اخلاق اسلامی این مسئله مطرح می شود که اخلاق اسلامی فضیلت گرایانه است یا وظیفه گرایانه یا غایت گرایانه؟
دکتر مبینی و دکتر میرسپاه در ادامه به نقد و پاسخ به نقدهای مطرح در فلسفه اخلاق اسلامی پرداختند.
هفتمین پیشنشست:
هفتمین پیشنشست جشنواره پژوهشی بین المللی بانو امین (ره) با موضوع «کاربست نظریه تحلیل گفتمان در پژوهشهای تاریخی» در تاریخ 5/11/94 با حضور دکتر منصور داداش نژاد برگزار شد.
به بیان دکتر داداشنژاد، گفتمان یا همان متن گفتاری یا نوشتاری، در تعاریف اندیشهمحور مربوط به عرصه سیاست، اجتماع و خانواده است و عمومیت دارد، در تحلیل گفتمان باید یک فضای تضاد شناسایی شود. ممکن است در یک دورهای گفتمان ضعیف باشد، اما آنها میتوانند خود را بازسازی کنند و مفاهیم را به گونهای مطرح کنند که قابل پذیرش بوده و به گفتمان غالب تبدیل شوند. هر چند برخی مفروضات در گفتمان یکسان است، اما همه انسانها از یک گفتمان برداشت یکسانی ندارند.
هشتمین پیشنشست:
هشتمین پیشنشست جشنواره پژوهشی بین المللی بانو امین(ره) با موضوع «بررسی وحدت موضوعی سور با تأکید بر سوره مبارکه ص» در تاریخ 19/12/94 با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید محمود طیب حسینی برگزار شد.
یکی از مباحث تفسیری بحث درباره وجود تناسب یا عدم آن در میان آیات سورههای قرآن است. در این باره برخی تصور کردهاند قرآن متنی آشفته است و تناسبی میان آیات درون سورههای آن وجود ندارد. در مقابل برخی نیز بر آن بودهاند که هیچ آشفتگیای در سورههای قرآن وجود ندارد. این مفسران تلاش کردهاند از وحدت و یکپارچگی سورههای قرآن دفاع کرده و از وجود انسجام درون سورهها خبر دهند. نظریه «وحدت موضوعی» یا وحدت غرض در سورههای قرآن در دوره معاصر با استقبال مفسران مواجه شده است. طبق این نظریه هر سوره از قرآن ـ علی رغم اشتمال بر موضوعات و معارف فراوان و گوناگون ـ دارای یک موضوع اصلی و محوری است که همه آیات و معارف آن سوره با موضوع اصلی سوره پیوند و ارتباط روشن دارد.